Średnie zarobki w Europie: Gdzie płacą najwięcej?

Poruszanie się po europejskim rynku pracy ujawnia znaczące dysproporcje w potencjalnych zarobkach. Czynniki od krajowej siły gospodarczej po koszty życia tworzą różnorodny krajobraz wynagrodzeń na całym kontynencie, wpływając na to, gdzie można znaleźć najbardziej dochodowe możliwości.

Nominalne Różnice w Wynagrodzeniach w Europie

Zrozumienie przeciętnych zarobków wymaga jasnych definicji. Na podstawie danych Eurostatu dotyczących przeciętnych rocznych wynagrodzeń brutto na stanowiskach w pełnym wymiarze godzin (przeliczonych na miesięczne kwoty) pojawiają się znaczące różnice między państwami członkowskimi Unii Europejskiej.

W 2023 roku rozpiętość przeciętnych miesięcznych wynagrodzeń skorygowanych dla pełnego etatu była wyraźnie szeroka. Na czele stał Luksemburg z kwotą 6 755 EUR, podczas gdy Bułgaria zgłosiła najniższą, wynoszącą 1 125 EUR. Ogólna średnia dla UE wyniosła 3 155 EUR.

Dania była jedynym innym krajem UE przekraczającym granicę 5 000 EUR, odnotowując średnią w wysokości 5 634 EUR. Tuż za nią uplasowały się Irlandia (4 890 EUR) i Belgia (4 832 EUR). Kilka innych krajów Europy Zachodniej również miało wysokie przeciętne wynagrodzenia, w tym Austria (4 542 EUR), Niemcy (4 250 EUR) i Finlandia (4 033 EUR).

Z kolei dziesięć krajów UE zgłosiło przeciętne wynagrodzenia brutto poniżej 2 000 EUR miesięcznie. Najniższe kwoty odnotowano w Rumunii, Grecji i na Węgrzech (wszystkie około 1 400 EUR), a Polska znajdowała się nieco powyżej, z kwotą 1 505 EUR.

Porównanie największych gospodarek UE:

• Niemcy: 4 250 EUR
• Francja: 3 555 EUR
• Włochy: 2 729 EUR (poniżej średniej UE)
• Hiszpania: 2 716 EUR (poniżej średniej UE)

Poszerzenie spojrzenia o dane OECD (które stosują nieco inną metodologię, ale obejmują więcej krajów) ujawnia jeszcze wyższe kwoty w niektórych krajach poza UE. Szwajcaria wyraźnie prowadzi ze średnim miesięcznym wynagrodzeniem odpowiadającym 8 104 EUR. Norwegia również odnotowuje wysokie zarobki na poziomie 5 027 EUR. Średnia w Wielkiej Brytanii wyniosła 4 220 EUR, podczas gdy w Holandii – 4 629 EUR. Turcja, kraj kandydujący do UE, miała najniższe średnie wynagrodzenie spośród badanych przez OECD, wynoszące 873 EUR.

Nadrzędny wzorzec potwierdza, że kraje Europy Zachodniej i Północnej generalnie oferują wyższe nominalne wynagrodzenia w porównaniu do swoich południowych i wschodnich odpowiedników.

Korygowanie Wynagrodzeń o Siłę Nabywczą

Nominalne kwoty wynagrodzeń nie oddają pełnego obrazu, ponieważ koszty życia znacznie się różnią. Pomiar wynagrodzeń w Standardach Siły Nabywczej (SNS) pomaga wyrównać szanse, uwzględniając różnice cen między krajami. Jednostka SNS teoretycznie kupuje taką samą ilość towarów i usług wszędzie.

Po skorygowaniu o SNS, przepaść między najwyższymi a najniższymi przeciętnymi wynagrodzeniami w UE znacznie się zmniejsza, z sześciokrotnej różnicy w ujęciu nominalnym do 2,6-krotnej różnicy. Jednak znaczące dysproporcje nadal się utrzymują.

W ramach UE przeciętne miesięczne wynagrodzenie w SNS wahało się od 1 710 EUR w Grecji do 4 479 EUR w Luksemburgu w 2023 roku. Średnia dla UE pozostała na poziomie 3 155 SNS. Inne kraje z czołówki w SNS to Belgia (4 038 EUR), Dania (3 904 EUR), Niemcy (3 898 EUR) i Austria (3 851 EUR).

Na niższym końcu skali SNS znalazły się Słowacja, Bułgaria i Węgry, dołączając do Grecji ze średnimi poniżej 2 100 SNS. Warto zauważyć, że pozycja Rumunii znacząco poprawia się, gdy jest mierzona w SNS, w porównaniu do jej pozycji w ujęciu nominalnym.

Spoglądając na szersze dane OECD w SNS:

• Szwajcaria: 4 412 EUR
• Holandia: ~3 800 EUR
• Norwegia: ~3 800 EUR
• Wielka Brytania: 3 357 EUR
• Turcja: 2 413 EUR (co pokazuje znaczną poprawę w SNS)

Czynniki Napędzające Różnice w Wynagrodzeniach

Eksperci sugerują, że różnice w krajowych poziomach wynagrodzeń są znacząco kształtowane przez produktywność. Dr Sotiria Theodoropoulou z Europejskiego Instytutu Związków Zawodowych (ETUI) podkreśliła, że gospodarki z silnymi sektorami przemysłowym, finansowym czy zaawansowanych technologii mają tendencję do wykazywania wyższej produktywności, co stanowi podstawę do potencjalnie wyższych płac.

Ponadto, struktura rynku pracy odgrywa kluczową rolę. Silniejsza siła przetargowa pracowników, osiągana dzięki instytucjom układów zbiorowych pracy lub wspierającym politykom rynku pracy, zwiększa prawdopodobieństwo, że zyski z produktywności przełożą się na lepsze wynagrodzenia dla pracowników.

Najnowsze Trendy we Wzroście Wynagrodzeń (2018-2023)

W ciągu pięciu lat poprzedzających rok 2023, przeciętne skorygowane wynagrodzenia w pełnym wymiarze godzin odnotowały nominalne wzrosty w euro we wszystkich 26 krajach UE objętych badaniem Eurostatu. Średnie miesięczne wynagrodzenie w UE wzrosło o 507 EUR w tym okresie, co stanowi łączny wzrost o 19%.

Jednak tempo wzrostu było dramatycznie zróżnicowane:

• Litwa doświadczyła najwyższego wzrostu procentowego na poziomie 102%.
• Szwecja odnotowała najmniejszy wzrost, zaledwie 4%.

Wzrost był stosunkowo skromny w niektórych z największych gospodarek UE: Hiszpanii (19%), Niemczech (18%), Francji (14%) i we Włoszech (10%). Kraje nordyckie należące do UE, Cypr i Grecja również odnotowały wskaźniki wzrostu poniżej średniej UE.

W ujęciu bezwzględnym w euro, miesięczne wzrosty wynagrodzeń wahały się od 91 EUR w Grecji do znacznych 1 291 EUR w Luksemburgu, przy czym Litwa również wykazała imponujący wzrost o 1 141 EUR miesięcznie w ciągu pięciu lat.